ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ БИОХИМИЯ ҒЫЛЫМЫНЫҢ НЕГІЗГІ САЛУШЫЛАРЫНЫҢ БІРІ ЛҰҚБАН ҚЫЛЫШҰЛЫ ҚЫЛЫШЕВТЫҢ ТУҒАНЫНА 114 ЖЫЛ.

1909 жылы 14 наурызда биология ғылымдарының докторы, профессор Қылышев Лұқбан Қылышұлы дүниеге келді. Ол Қазақстанда өсімдік биохимиясы, екінші реттік қосылыстардың синтезі және ыдырауы, өсімдіктердің тұзға төзімділігінің биохимиясы мен физиологиясы және фитохимия сияқты ғылыми бағыттардың негізін қалады.

Қ.Л. Қылышев аса бағалы физиологиялық белсенді заттардың өндірушілері ретінде Қазақстанның өсімдік ресурстарын зерттеу мен ұтымды пайдаланудың бастауында тұрды және физиологиялық белсенді қосылыстар өндірісінің қалдықтарын пайдалану бойынша практикалық ұсыныстарды әзірлеуге және халық шаруашылығына енгізуге үлкен үлес қосты.

Лұқбан Қылышев Қазақстанда азот алмасуына қатысатын ферменттік жүйелер бойынша зерттеулерді дамытудың бастамашысы болды, бұл азот тыңайтқышының әртүрлі формаларын қолданудың ғылыми негіздерін негіздеуге мүмкіндік берді. Қ.Л. Қылышевтың ғылыми жетістіктері пиридин және хинолизидин алкалоидтарының биосинтезі, трансформациясы, олардың метаболизміне қатысатын ферменттердің физика-химиялық қасиеттерін түсіндіру саласындағы іргелі зерттеулермен байланысты.

1983 жылы Қ.Л. Қылышев Молекулалық биология және биохимия институтына шақырылып, 1991 жылға дейін жұмыс істеп, алкалоидтар биохимиясы зертханасын басқарды. Лұқбан Қылышұлы зерттеуші ғалым ғана емес, тамаша ұстаз болды, кадр даярлауға, жас, дарынды ғалымдарды тәрбиелеуге көп көңіл бөлді. Ол өсімдік жасушасындағы екінші реттік қосылыстардың алмасуын зерттейтін қазақ биохимиктер мектебін құрды.

Лұқбан Қылышев 50 жылдан астам өмірін ғылымға арнады, ел патриоты болды және ғылымның Қазақстанға пайдалы болуы үшін көп еңбек сіңірді.

Show More
Close
Skip to content